O narracji

Miya

Czyli: dlaczego pierwszoosobowa jest be, a trzecioosobowa cacy? ;) A poważnie - w której najlepiej się Wam pisze/czyta? Trzecioosobowa jest bardziej "wszechstronna" i uważana za mniej ograniczającą, za to przy pierwszoosobówce można się fajnie bawić emocjami i przemyśleniami, i być subiektywnym ile wlezie... To znaczy, o ile autor da radę się wczuć w daną postać i jej psychikę, co nie jest takie łatwe, jak się na początku wydaje.
Sama od kilku lat twardo piszę pewną rzecz w pierwszej osobie i wiem, jaka to może być pułapka - nie dlatego, że nie pozwala zobaczyć, co porabia cała reszta bohaterów gdzieś hen, daleko, ale dlatego, że trudno się potem przestawić - -' Tak naprawdę zatem wolę trzecioosobówkę, ale nie taką bezpłciową, tylko koniecznie z różnych punktów widzenia.
A co sądzicie o eksperymentach z narracją? Przy jednej z moich ulubionych lektur na studiach piszczałam z zachwytu, bo było tam paru braci-narratorów, przy czym każdy miał kompletnie inną psychikę i sposób mówienia; jeden ciągle robił przeskoki w czasie, a inny w pewnej chwili w ogóle porzucił interpuncję i wielkie litery... Ech, jakże bym tak chciała. Kiedyś.

Hien

Ja czasami nieśmiało staram się robić wariacje narracyjne. W jednej opowieści do każdego bohatera przyporządkowałam inny styl. Nie do końca może inny, ale dostosowany do charakteru danej postaci.
Czasami z kolei lubię się zabawić, że narrator jest też bohaterem, chociaż nie bierze udziału w zdarzeniach. Po prostu oprowadza, opowiadania, opisuje, żeby czytelnikowi nic nie umknęło. I takiego narratora muszę sobie wyobrazić, dziwnym trafem jest to drobna, chuda dziewczyna (moje biedne kompleksy) z zielonymi włosami.
W sumie wolę trzecioosobówkę, w niej też można zagłębić się w uczucia bohatera, przynajmniej jak się chce. Warto tylko zaznaczyć, że o pogląd danej postaci a nie narratora. Ale nie do wszystkiego pasuje trzecioosobówka, czasami po prostu musi być pierwsza osoba albo, w niektórych wypadkach, druga.
Ale nawet w tych wypadkach staram się nie zglądać za bardzo po sercu bohatera, po prostu opisuję, co się dzieje z dużym akcentem na aktualne odczucia. Nie wnikam, skąd się biorą - one po prostu są. Strasznie nie lubię, jak w opowieści za głęboko się włazi w psychikę bohatera, chce się ją rozbebeszać. Osobiście wolę budować sobie pogląd na postacie po ich zachowaniu i odczuciach spod samej powierzchni, a nie tylko wywleczonych z niezbadanych głębin ich dusz.

A w ogóle, czyiż to ci bracia-narratorzy? Ciekawam tej lektury.

Lill

U mnie wariacje narracyjne są na porządku dziennym, nie próbowałam jeszcze tylko pisania w drugiej osobie (acz planuję). Pierwszoosobówka jest o tyle sympatyczna, że można sobie pozwolić na monologi wewnętrzne czy skrajny niekiedy subiektywizm. Przedstawienie postaci też w takiej narracji można łatwo przeprowadzić, i nie mówię tu o naiwnej formie "Nazywam się blabla mam blablabla lat i opowiem wam o...". Narrator może na przykład spojrzeć w lustro i opisać co widzi, a z tego prostą drogą przejść do charakteru. Trzecioosobówka z kolei jest dobra dla początkujących i w utworach, które wymagają skakania między postaciami czy miejscami. Chociaż... W "Lewiatanie" Akunina o wydarzeniach czytelnik dowiadywał się głównie z pamiętników poszczególnych postaci - też ciekawy zabieg. Ale trzeba być Akuninem, żeby dobrze to przeprowadzić.
A co sądzicie o trzecioosobówce, która zamienia się w pierwszoosobówkę? Pozornie mamy narratora trzecioosobowego, który nagle z wielkim hukiem wkracza na plan wydarzeń i okazuje się jednym z bohaterów. To ma rację bytu?

Miya

Drugoosobówka jest... dziwna. Podobnie jak pisanie w czasie teraźniejszym, choć w sumie nawet dynamizuje akcję.

Lill

Hien

W czasie teraźniejszym jest napisany thriller prawniczy "Na linii wzroku" i muszę przyznać (chociaż czytałam to dawno), że brzmiało to wcale nieźle.
Generalnie, jak ktoś jest dobry w pisaniu, to napisze wszystko, zawsze ma się jakiś ulubiony styl. Powieści nie umiałabym napisać w czasie teraźniejszym w pierwszej osobie, ale z krótszym tworem mogę się pobawić, bo czemu nie?
Druga osoba i czas teraźniejszy to na pewno owocuje rzeczą dziwną, jednak takie opowiadania mają swoją siłę, którą uwielbiam. Tylko trzeba przy pisaniu uważać, żeby nie urazić czytelnika Razz

Obłoczek

Ja najwolę narrację pierwszoosobową.
A jak ! xD
Lubię czytać myśli danej osoby oraz osobiste opinie.
Dlatego również kocham książki w formie pamiętników.
Uważam jednak że trzecioosobowa narracja też bywa ciekawa.

Aylya

Na ogół piszę standardowe trzecioosbówki w czasie przeszłym. Chyba po prostu z lenistwa i niechęci do przesadnego eksperymentowania z formą. Która zresztą też wynika wyłącznie z lenistwa...xD
Nie mam nic przeciwko narracji pierwszoosobowej (a wiele osób ma - rzecz to dziwna a niepojęta), choć zdecydowanie wolę czytać takie opowiadania niż je pisać. Zawsze mi się wydaje, że kiedy zdaję się na punkt widzenia jednego bohatera, sporo tracę, a styl zaczyna kuleć. Nie tak dawno próbowałam napisać obyczajówkę w pierwszej osobie, ale szybko zrezygnowałam i zaczęłam od nowa - w osobie trzeciej.
Jeśli chodzi o czas, to jest on moją zmorą, odkąd tylko przestałam się kłócić z dialogami i jako tako okiełznałam przecinki. Czas przeszły mam już trochę opanowany - co nie zmienia faktu, że gdy akcja przyspiesza (co w moim przypadku zdarza się nieczęsto), mimowolnie przechodzę na czas teraźniejszy - zapewne dlatego, że, jak zauważyła Miya, jest dynamiczniejszy.
Także siedzimy sobie razem przed komputerem, ja i mój nieopierzony styl i gryziemy się w doskonałej symbiozie.
Druga osoba? Zgadzam się z Miyą, jest dziwna. Chyba zupełnie nie wiedziałabym, jak to ugryźć.

Mad Len

Osobiście zwykle skłaniam się ku pisaniu w trzeciej osobie. W ten sposób mogę pokazać punkt widzenia wielu bohaterów, lepiej mi idzie z opisami. Choć pierwszoosobówkę też lubię, jest mi nią nawet wygodniej pisać, decyduję się jednak na to bardzo rzadko. Jeśli chodzi o czytanie - to jeśli autor pisze dobrze sposób narracji nie stanowi dla mnie żadnej różnicy.
Druga osoba... tak, to dziwne, długo się nie mogłam przekonać, ale przeczytałam parę opowiadań pisanych w drugiej osobie i były nawet niezłe. Za to nie przepadam za narracją w czasie terażniejszym, chyba że występuje tylko w krótkim tekście. (Np.prolog, jakiś fragment dajmy na to przemyśleń czy opis snu lub czegoś takiego, miniaturka)

Cień

Bardzo rzadko piszę opowiadania w pierwszej osobie, zazwyczaj wybieram trzecią. Ale bynajmniej nie dlatego, że mogę wtedy pokazać punkt widzenia nie kilku bohaterów, bo najczęściej i tak skupiam się tylko na jednej postaci. Po prostu tak mi jest łatwiej pisać. W pierwszej osobie wyżywam się w różnego rodzaju pamiętnikach, monologach i wspomnieniach. Pisania w drugiej osobie i czasie teraźniejszym unikam jak ognia, ale czytać lubię - byle było to coś krótkiego.

Hien

Ja do tego stopnia kocham trzecią osobę, że nawet we własnych zapiskach w niej piszę i moje stare dzienniki to też nieraz trzecioosobówka. Gdy mam pisać coś dłuższego, to tylko w ten sposób, natomiast wszelakie krótkie formy to mogę pisać jak dusza zapragnie.
Dla mnie jakoś trzecia osoba jest naturalniejsza, dająca więcej możliwości, bo w niej mogę też wejść do głowy bohatera w razie potrzeby i napisać "według X było to strasznie głupie, etc." i tak też mi łatwiej pisać o bohaterach, którzy bardzo się ode mnie różnią. Na dłuższą metę nie znam stylu myślenia takich osób i mogłyby wyjść nierealistyczne.

mad_hatter

W każdym sposobie narracji pisze mi się w miarę nieźle i nie odczuwam większych dyskomfortów.
Trzecioosobówka daje duże pole do popisu i pozwala być "wszechwiedzącym"; ponadto używa jej się łatwo, przyjemnie, bez większych zgrzytów. Jeśli chodzi o ten rodzaj, najbardziej lubię czas przeszły.
Pierwszoosobowa pozwala się wczuć w bohatera, lepiej postawić w jego sytuacji, etc. Usprawiedliwia też drobne grzeszki, tj. niewybaczalne w trzeciej osobie zwroty czy wyrażenia. Jednak może nieco trudniej posługiwać się w niej opisami świata zewnętrznego.
Bardzo ciekawie pisze się w drugiej osobie. Nadaje całości formę listu.
Najbardziej preferuję narrację mieszaną, tzn. kiedy wymaga tego akcja, czy po prostu będzie ładniej wyglądać, przeskakuję z narracji trzecio- na pierwszoosobową, zmieniając punkt widzenia i subiektywizują rozgrywające się wydarzenia, ponadto nie nudzi się przy pisaniu.

Iohanna

Każda narracja ma swoje zalety. Ja osobiście najczęściej piszę w trzecioosobowej, bo w pierwszoosobowej za bardzo wczuwam się w postać ^_^' No i poza tym trzecioosobowy narrator wcale nie musi być wszechwiedzący. A pierwszoosobowy ograniczony. Wszystko zalezy od konkretnego pomysłu.

dominik676

Ja oczywiście najbardziej lubię narrację trzecioosobową. Jakoś nie za bardzo do mnie przemawia powieść, w której narratorem jest bohater. Mimo to postaram się kiedyś coś napisać w takiej wersji. W końcu prawdziwy pisarz musi mieć wszystko na koncie.

Lewel@

Zgadzam się, że każda narracja ma zalety ^^
W sumie to zależy chyba od tego co chcemy napisać i jak nam w danej chwili wygodniej. Np. żeby pisać drugoosobówką trzeba mieć niezłe... wyczucie? Hm, można to tak nazwać. Łatwo przegiąć. Pierwsza jest łatwa, ale mi się osobiście znudziła po jakimś czasie i w tej chwili najczęściej piszę trzecioosobową. A najchętniej to mieszam różne style, np. pisząc krótkie opowiadania raz piszę drugoosobową, skupiając się na przekazaniu uczuć jednej osoby do drugiej, a chwilę później już normalnie - w trzeciej osobie.
I takie zabiegi są w sumie fajne, bo opłaca się umieć pisać w każdej osobie ^^

Ale wygrywa u mnie trzecia. Zwyczajnie najmniej kłopotliwa i najwygodniejsza.